Ένα από τα σημαντικότερα διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική γεωργία είναι η υποαπασχόληση σε σχέση με την εποχικότητα της γεωργικής δραστηριότητας και την ανεργία στις αγροτικές περιοχές. Επιπλέον, οι απασχολούμενοι στον τομέα αυτό έρχονται να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα από τις επιπτώσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Για τους ανωτέρω λόγους, απαιτούνται παρεμβάσεις οι οποίες θα έχουν σαν στόχο την επέκταση των δραστηριοτήτων των εκμεταλλεύσεων σε τομείς εκτός της γεωργίας, προκειμένου να αμβλυνθούν τα προαναφερόμενα προβλήματα, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για εργασία και επιπλέον εισόδημα στο αγροτικό νοικοκυριό.

Στόχος του μέτρου

Στόχος του Μέτρου είναι η παροχή δυνατοτήτων δημιουργίας πολλαπλών δραστηριοτήτων και απόκτησης εναλλακτικών εισοδημάτων για τη μείωση της υποαπασχόλησης στο γεωργικό τομέα, τη δημιουργία ίσων ευκαιριών σε νέους, γυναίκες και ειδικές ομάδες πληθυσμού, τη βελτίωση εισοδημάτων και τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού στην ύπαιθρο.

Το Μέτρο περιλαμβάνει την ενίσχυση επενδύσεων από μέλη του αγροτικού νοικοκυριού, οι οποίες διαφοροποιούν τις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται στη γεωργική εκμετάλλευσή τους, με την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων που δε σχετίζονται με τη γεωργία (αγροτικός τουρισμός, βιοτεχνία κ.λ.π.).

Πεδίο εφαρμογής και δράσεις

Το Μέτρο θα υλοποιηθεί σε γεωγραφικά οριοθετημένες περιοχές παρέμβασης οι οποίες θα είναι κυρίως ορεινές και μειονεκτικές σύμφωνα με το Άρθρο 50 του Καν. 1698/2005, όπως τροποιήθηκε και ισχύει, σε συνέχεια του πλαισίου εφαρμογής των Ο.Π.Α.Α.Χ. της Γ' Προγραμματικής Περιόδου.

Στο πλαίσιο του μέτρου εντάσσονται οι ακόλουθες ενδεικτικές δράσεις:

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης.

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί χώρων εστίασης και αναψυχής.

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επισκέψιμων αγροκτημάτων.

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού της υπαίθρου (εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ειδικές μορφές τουρισμού, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας)

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί μονάδων οικοτεχνίας, χειροτεχνίας, παραγωγής ειδών παραδοσιακής τέχνης, βιοτεχνικών μονάδων (σε ενδεικτικούς κλάδους με βάση ταξινόμηση ΣΤΑΚΟΔ, όπως αυτοί αναφέρονται στον πίνακα της ενότητας «ΚΑΛΥΠΤΟΜΕΝΟΙ ΤΟΜΕΙΣ».

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών (σε ενδεικτικούς κλάδους με βάση ταξινόμηση ΣΤΑΚΟΔ, όπως αυτοί αναφέρονται στον πίνακα της ενότητας «ΚΑΛΥΠΤΟΜΕΝΟΙ ΤΟΜΕΙΣ»).

Ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμοί επιχειρήσεων πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής ειδών διατροφής μετά την α΄ μεταποίηση

Βελτίωση επιχειρήσεων (των κατηγοριών που αναφέρονται στις δράσεις αυτού του Μέτρου και για τους δικαιούχους αυτού του Μέτρου) για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (όπως φωτοβολταϊκά, αξιοποίηση βιομάζας, γεωθερμίας) με σκοπό την ίδια κατανάλωση.

Όσον αφορά στις υποδομές διανυκτέρευσης (ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί) το επιλέξιμο κόστος θα ανέρχεται μέχρι 600.000 € και έως 40 κλίνες. Τα όρια αυτά ισχύουν και για τη δράση : Επισκέψιμα αγροκτήματα στην περίπτωση που η παρέμβαση περιλαμβάνει και υποδομή διανυκτέρευσης. Σημειώνεται, ότι οι παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού των υποδομών διανυκτέρευσης δύναται να αφορούν είτε ποιοτική αναβάθμιση, είτε και αύξηση της δυναμικότητας. Για τις λοιπές επιχειρήσεις (ιδρύσεις, επεκτάσεις και εκσυγχρονισμοί), το συνολικό κόστος θα ανέρχεται μέχρι 300.000 €.

Οι παρεμβάσεις, θα πρέπει να υλοποιούνται σύμφωνα με ποιοτικά χαρακτηριστικά που αφορούν τη διατήρηση της τοπικής αρχιτεκτονικής και του τοπικού φυσικού περιβάλλοντος.

Δικαιούχοι

Οι δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι μέλη του αγροτικού νοικοκυριού, και ειδικότερα φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα σε γεωργική εκμετάλλευση κατά κύρια ή μερική απασχόληση κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης για στήριξη. Εξαιρούνται οι γεωργικοί εργάτες.

Οι δικαιούχοι θα επιλέγονται σε συνέχεια προκήρυξης για εκδήλωση ενδιαφέροντος, αξιολόγησης και επιλογής.

Καλυπτόμενοι τομείς

Το μέτρο αφορά πολύ μικρές επιχειρήσεις, κατά την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής.

Στο πλαίσιο του Μέτρου ενισχύεται, για τους δικαιούχους που αναφέρονται στο παρόν Μέτρο, η ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων σύμφωνα με τις τέσσερις πρώτες δράσεις ανωτέρω, καθώς και λοιπές επιχειρηματικές μονάδες σύμφωνα με τους ακόλουθους κλάδους ΣΤΑΚΟΔ.

Σημειώνεται ότι στο παρόν μέτρο δεν περιλαμβάνονται ενέργειες μεταποίησης/εμπορίας γεωργικών προϊόντων του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης οι οποίες καλύπτονται οριζόντια στο πλαίσιο του Μέτρου 123 του Άξονα 1 του Προγράμματος.

Οι επιλέξιμες/μη επιλέξιμες δαπάνες σύμφωνα με το άρθρο 55 του Καν. 1974/2006, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, αναφέρονται στα εξής :

Κατασκευή ή βελτίωση ακινήτων.

Αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση με δυνατότητα αγορά καινούργιου μηχανολογικού εξοπλισμού, περιλαμβανομένου του λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών, μέχρι την αγοραστική αξία του περιουσιακού στοιχείου. Άλλες δαπάνες που συνδέονται με σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, όπως το περιθώριο κέρδους του εκμισθωτή, έξοδα ανά χρηματοδότησης τόκων, γενικά έξοδα, ασφάλιστρα δεν είναι επιλέξιμες

Γενικές δαπάνες συνδεόμενες με τα ανωτέρω όπως, αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, δαπάνες για μελέτες σκοπιμότητας, δαπάνες για την απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και δαπάνες αδειών εκμετάλλευσης.

Η αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού δεν θεωρείται επιλέξιμη δαπάνη

Εντάσεις ενίσχυσης

Το μέγιστο όριο ενίσχυσης μπορεί να ανέλθει μέχρι 60% και σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον εγκεκριμένο χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων της Χώρας (Ελλάδα Ν. 408/2006) καθώς και τη σχετική υπ' αριθ. XR140/2007 γνωστοποίηση στην Επιτροπή όπως προβλέπεται στον Καν. (ΕΚ) 1628/2006.

Είδος ενίσχυσης

Η ενίσχυση χορηγείται στο δικαιούχο με τη μορφή επιδότησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.

Είναι δυνατή η χορήγηση προκαταβολής σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο άρθρο 56 του Καν. (ΕΚ) 1974/2006 της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Κριτήρια και γραμμη διαχωρισμου με αλλα χρηματοδοτικα μεσα της Ε.Ε.

Το μέτρο δεν εντάσσεται σε άλλο χρηματοδοτικό μέσο.

Ειδικότερα, για τις γεωγραφικά οριοθετημένες περιοχές παρέμβασης το μέτρο αφορά:

α. δικαιούχους γεωργούς και τα μέλη του αγροτικού νοικοκυριού

β. πολύ μικρές επιχειρήσεις σύμφωνα με τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής,

γ. τους τομείς και το συνολικό επιλέξιμο κόστος που ορίζονται ανωτέρω,

δ. Δημοτικά Διαμερίσματα έως 3.000 κατοίκους

και καλύπτεται στο σύνολό του από το ΕΓΤΑΑ

Φορέας Εφαρμογής

Αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή του παρόντος μέτρου ορίζεται η Ειδική Υπηρεσία Συγχρηματοδοτούμενων Μέτρων και Πράξεων Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τις Αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες κατά περίπτωση.

Χρηματοδότηση

Ποσοτικοποιημένοι στόχοι για του κοινούς δείκτες της ΕΕ

Ο ανωτέρω δείκτες θα παρακολουθούνται τόσο συνολικά σε επίπεδο χώρας όσο και σε επίπεδο νομών που χαρακτηρίζονται από την καλλιέργεια καπνού και βάμβακος

[1] Στατιστική Ταξινόμηση των Κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας.